اباحه‌ی اقتضایی

درس

مقدمه

مفاهیم و مبانی

ثمرات

در مباحث حق‌الطاعه، علم‌اجمالی و احتیاط مطرح شده که دو گونه حکم اباحه وجود دارد

اباحه لااقتضا و اباحه اقتضایی

برای روشن شدن بحث باید تصویر دقیقی از این دو حکم اباحه داشته باشیم

اباحه لااقتضا: اباحه‌ای که به خاطر نبود مصلحت و مفسده برای   دیگر احکام ایجاد شده است؛ مثلا خوردن ماهی مباح است چون نه مصلحتی دارد تا واحب باشد و نه مفسده‌ای دارد تا حرام باشد (حالت میانه داریم؟)

اباحه اقتضایی: اباحه‌ای که به خاطر وجود مصلحت در اباحه و آزادی مکلف در انجام یا ترک چیزی یا کاری جعل شده است

گفته شده که

اگر ندانیم کاری حکم الزامی دارد یا اباحه‌ی اقتضایی، راهی برای احتیاط نداریم، چرا که در هر دو طرف مصلحتی وجود دارد و نمی‌شود به هر دو دست یافت.