علم اجمالی در کجا منجز است
اطراف علم اجمالی چگونه باشد تا علم اجمالی منجز باشد؟
علم اجمالی هنگامی منجز است که بین دو حکم الزامی باشد. مانند وقتی که علم اجمالی داریم که در روز جمعه، یا نمازظهر واجب است یا نمازجمعه.
اما در صورتی که یک طرف علم اجمالی حکم الزامی نباشد، علم جمالی منجز نیست؛ مانند اینکه کسی علم اجمالی داشته باشد که اگر در حال روزه به خداوند دروغ ببندد، یا واجب است کفاره بدهد یا مستحب است روزهاش را قضا کند.
چرا که در این صورت، در اصل وجود تکلیف شک داریم و در این صورت برائت جاری است.
پس قاعده این است که در علم اجمالی اگر اصل تکلیف معلوم باشد، علم اجمالی منجز است و اگر اصل تکلیف مشکوک باشد، علم اجمالی منجز نیست.
سوال:
بر این اساس، منجز بودن علم اجمالی در موارد زیر را بررسی کنید:
- اگر یک طرف علم اجمالی، حکم مشروط باشد
- علم اجمالی مربوط به دو حکم مشروط جداگانه باشد
پاسخ:
- اگر یک طرف علم اجمالی، حکم مشروطی باشد
- در صورتی که شرط آن حکم محقق باشد، علم اجمالی منجز است
- در صورتی که شرط آن حکم محقق نباشد یا تحقق آن مشکوک باشد، علم اجمالی منجز نیست؛ زیرا اصل وجود تکلیف معلوم نیست.
- علم اجمالی مربوط به دو حکم مستقل باشد
- مثلا میداند که
- یا خوردن خلط سر روزه را باطل میکند و سبب کفاره است
- یا خوردن خلط سینه حرام است
- مثلا میداند که
بدون نظر